بانوی کرامت

- ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺧﺎﺹ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺁﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ. ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ‌ ﻛﻪ ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ‌ﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ‌ﻫﺎﻱ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﻮﺩ، ﻣﺜﻼً ﺑﺮﺧﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻥ‌ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ‌ﻫﺎﻱ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺳﺮﺩﺭﮔﻢ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ. ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺤﺚ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺬﻑ ﺷﻮﺩ.

- ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻬﻢ‌ﺗﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ‌ﺍﻱ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ‌ﺍﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻧﻜﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻧﻤﻲ‌ﺩﻫﺪ. ﻋﻨﻮﺍﻥ‌ﻫﺎﻱ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺣﺎﻣﻞ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻤﺘﺮﻱ ﺟﻠﺐ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ، ﺑﻪ‌ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﺳﺮﻳﻊ ﻭ ﮔﺬﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺠﻼﺕ، ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ. ﻋﻨﻮﺍﻥ‌ﻫﺎﻱ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺟﺬﺍﺏ‌ﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﺎﻣﻞ ﺭﺍ ﻧﺮﺳﺎﻧﻨﺪ. ﻋﻨﺎﻭﻳﻨﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻟﻐﺎﺕ ﺍﻳﻬﺎﻡ‌ﺩﺍﺭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ، ﺟﺬﺍﺑﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﻭﻟﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ. ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻨﺎﺳﺐ، ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ.
- ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺍﻫﻤﻴﺘﻲ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﺴﺎﻭﻱ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺳﺖ، ﮔﺎﻫﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻳﻚ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ‌ﮔﻴﺮﺩ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ. ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﻫﻢ ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ ﺣﺎﻭﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻭ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ، ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ‌ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻋﻼﻗﻪ‌ﺍﻱ ﺑﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻤﻲ‌ﻛﻨﺪ. ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺷﻜﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ؛ ﻧﻮﻉ ﺁﺯﺍﺩ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﻭ ﺑﻴﻮﻟﻮﮊﻱ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻬﺎﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﺎﻝ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ‌ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺧﻼﺻﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺁﻥ، ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺭﻭﺵ ﻳﻚ‌ﺑﺎﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺭﻭﺵ ﻣﻨﺎﺳﺐ‌ﺗﺮ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﻨﻴﻢ.
- ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺘﻮﻥ ﻭ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ، ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻣﺮﻭﺭ ﻣﺘﻮﻥ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﻲ ﺁﻥ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﺎﻡ ﻟﺰﻭﻡ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻲ‌ﻛﻨﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺭﻭﺵ‌ﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺆﺍﻝ ﺍﺻﻠﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻫﺪﻑ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﺳﺖ، ﻣﻲ‌ﺭﺳﺪ. ﻳﻚ ﺗﺎﺭﻳﺨﭽﻪ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻛﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺭﺍ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻲ‌ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﻘﺎﻳﺺ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻣﻲ‌ﺳﺎﺯﺩ، ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺩﺭ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ.
- ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻮﺍﺩ ﻭ ﺭﻭﺵ‌ﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻭ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ. ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻱ ﻛﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ. ﻳﻚ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺷﺎﻳﻊ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ، ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺸﺪﻥ ﺑﺮﺧﻲ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺭﻙ ﺻﺤﻴﺢ ﺭﻭﺵ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎﺯ ﻣﻲ‌ﺩﺍﺭﺩ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﺷﺮﻛﺖ‌ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺧﻼﺻﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻟﻴﺴﺖ ﺷﻮﻧﺪ.
- ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻈﻢ ﻭ ﺗﻮﺍﻟﻲ ﻣﻨﻈﻢ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺷﻮﻧﺪ، ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻟﻲ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺯﻣﺎﻧﻲ. ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ‌ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺭﻙ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﻴﺪﻥ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﭘﺎﺯﻝ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ‌ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮔﻴﺞ‌ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ. ﺍﺯ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻏﻴﺮ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭼﻨﺪﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺳﺮﺩﺭﮔﻢ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﭘﻴﺎﻡ ﺍﺻﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﻢ‌ﺭﻧﮓ‌ﺗﺮ ﻧﺸﻮﺩ. ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ، ﺍﺭﺍﻳﻪ ﻳﻚ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻭ ﺑﺤﺚ ﻭ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﻣﻼً ﺭﻭﺍﻥ ﻭ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﺎﻱ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ ﺫﻛﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻔﻜﺮﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ‌ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺴﺘﺪﻝ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻼً ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ.
- ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ، ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺮﻭﺭﻱ ﻧﺸﺎﻥ‌ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﺮ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ‌ﻫﺎﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﻪ ﺧﻮﺩ ﻫﻤﮕﺎﻡ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺭﻭﺯ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺑﺮ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎ ﻭ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺭﻙ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ، ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺣﺠﻢ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻟﮕﻮ‌ﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ. ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻛﻤﺎﻛﺎﻥ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺭﺍ، ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﻋﻼﻗﻪ‌ﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﭘﺮﺳﺶ ﻭ ﭘﺎﺳﺦ‌ﻫﺎﻱ ﻣﻬﻤﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻬﺘﺮ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻲ‌ﺗﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺭﺍ ﺟﺬﺏ ﻣﻲ‌ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ.
- ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺩﻭ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻣﻘﺎﻟﻪ‌ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ: ﭘﻴﺎﻡ ﺍﺻﻠﻲ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻫﺪﻑ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﻭ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ‌ﻫﺎ ﺑﻲ‌ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻛﻨﺪ، ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ‌ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ‌ﻫﺎﻱ ﺍﻭ ﺑﻲ‌ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ.

ﺁﻳﻴﻦ ﻧﮕﺎﺭﺵ
ﭼﻨﺎﻥ‏ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪ، ﻣﺤﻘﻖ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻲ، ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﻭ ﻧﮕﺎﺭﺷﻲ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ. ﺁﻧﭽﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪ، ﺧﻼﺻﻪ‏ﺍﻱ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻲ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺑﻮﺩ. ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﻠﻲ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻛﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺗﺤﺮﻳﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ‏ﺭﺳﺪ، ﻣﻲ‏ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ.
ﺍﻟﻒ) ﻣﺘﻦ ﻋﻠﻤﻲ ﺗﺎ ﺣﺪّ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻭ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ‏ﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﺿﺮﻭﺭﻱ ﻭ ﺣﺠﻢ‏ﺍﻓﺰﺍ، ﺗﻔﻨﻦ‏ﻫﺎﻱ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﺫﻭﻗﻲ، ﺑﻴﺎﻥ‏ﻫﺎﻱ ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻭﺍﺣﺴﺎﺳﻲ ﻭ ﮔﺰﺍﻓﻪ‏ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺷﻮﺩ.
ﺏ) ﺍﺯ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻋﺒﺎﺭﺕ‏ﻫﺎﻱ ﻣﺒﻬﻢ، ﻣﻐﻠﻖ ﻭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﻭﺍﮊﻩ‏ﻫﺎﻱ ﻧﺎﻣﺄﻧﻮﺱ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺣﺘﺮﺍﺯ ﮔﺮﺩﺩ.
ﺝ) ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﺑﻨﺪﻫﺎﻱ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻭ ﺟﻤﻠﻪ‏ﻫﺎﻱ ﺑﻠﻨﺪ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻱ ﺷﻮﺩ.
ﺩ) ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎﺩﻩ، ﺭﻭﺍﻥ، ﺟﺬﺍﺏ ﻭ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ‏ﺍﻱ ﺻﺮﻳﺢ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﮔﺮﺩﺩ.
ﺭ) ﺩﺭ ﻧﻘﻞ ﻣﻄﺎﻟﺐ، ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎﻧﺖ‏ﺩﺍﺭﻱ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﺩﻗﻴﻖ ﻣﻨﺒﻊ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩ. ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﺍﻡ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻂ - ﻛﻪ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﻓﻀﻞ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﻳﺎ ﺳﻬﻞ‏ﺍﻧﮕﺎﺭﻱ ﺍﺳﺖ- ﺍﻓﺘﺎﺩ.
ﺵ) ﻫﺮ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﺎﺻﻲ ﺍﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺑﻨﺪ (ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ) ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﻮﺩ.
ﺹ) ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻥ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻣﺘﺮﺍﺩﻑ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺣﺠﻢ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺷﻮﺩ.
ﻁ) ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻥ ﺍﻓﺮﺍﻃﻲ ﺣﺮﻭﻑ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻭ ﺣﺮﻭﻑ ﺭﺑﻂ ﺩﺭ ﻣﺘﻦ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﮔﺮﺩﺩ.
ﻉ) ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻥ ﺗﻌﺒﻴﺮﻫﺎﻱ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﺍﻟﻔﺎﻅ ﻧﺎﺭﻭﺍ، ﺭﻛﻴﻚ ﻭ ﻏﻴﺮﺍﺧﻼﻗﻲ ﺍﺣﺘﺮﺍﺯ ﺷﻮﺩ.
ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻘﺎﻟﻪ
ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺠﻼﺕ ﻋﻠﻤﻲ، ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﺎﻳﭗ ﺷﺪﻩ ﻣﻲ‏ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ، ﺑﺪﻳﻦ ﺭﻭﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺷﺪﻥ ﺑﺤﺚ، ﺑﺮﺍﻱ ﺁﺷﻨﺎﻳﻲ ﻣﺆﻟﻔﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ، ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺗﺎﻳﭗ، ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲ‏ﮔﺮﺩﺩ.
ﺍﻟﻒ) ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﺳﻄﺮ ﻭ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻧﺘﻲ‏ﻣﺘﺮ ﺍﺯ ﺑﺎﻻ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﻳﺎﻗﻮﺕ، ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺷﺎﻧﺰﺩﻩ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻲ‏ﮔﺮﺩﺩ.
ﺏ) ﻧﺎﻡ ﻣﺆﻟﻒ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﺳﻄﺮ ﻭ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ 5/1 ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ، ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﺗﺮﺍﻓﻴﻚ، ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺩﻩ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻲ‏ﺷﻮﺩ.
ﺝ) ﺭﺗﺒﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﻭ ﻣﺤﻞ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺆﻟﻒ ﻳﺎ ﻣﺆﻟﻔﺎﻥ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﺘﺎﺭﻩ () ﻳﺎ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﭘﺎﻭﺭﻗﻲ ﻫﻤﺎﻥ ﺻﻔﺤﻪ ﻭ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﻟﻮﺗﻮﺱ ﻧﺎﺯﻙ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﭘﺎﻭﺭﻗﻲ ﺍﺳﺖ، ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻲ‏ﮔﺮﺩﺩ.
ﺩ) ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﻓﺮﻋﻲ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭﻩ‏ﻫﺎﻱ ﺗﻔﻜﻴﻚ‏ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﺎﻧﻨﺪ: 1.، 2.، 3.، ﻭ…، ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﻟﻮﺗﻮﺱ ﺳﻴﺎﻩ، ﺷﻤﺎﺭﻩ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻲ‏ﮔﺮﺩﺩ.
ﺭ) ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﻓﺮﻋﻲ‏ﺗﺮ ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭﻩ‏ﻫﺎﻱ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﻨﻨﺪﻩ 1.1، 2.1 ﻭ… ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﻟﻮﺗﻮﺱ ﺳﻴﺎﻩ، ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺳﻴﺰﺩﻩ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻲ‏ﮔﺮﺩﺩ.
ﺱ) ﻣﺘﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﻟﻮﺗﻮﺱ ﻧﺎﺯﻙ، ﺷﻤﺎﺭﻩ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﺗﺎﻳﭗ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﻫﺮ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ﻳﺎ ﺑﻨﺪ ﺑﺎ ﻛﻤﻲ ﺗﻮﺭﻓﺘﮕﻲ (ﺍﺷﭙﻮﻥ) ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ 5/0 ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻲ‏ﮔﺮﺩﺩ.
ﺹ) ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﻄﺮﻫﺎﻱ ﻣﺘﻦ 5/1 ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﻭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻋﻨﻮﺍﻥ‏ﻫﺎﻱ ﻓﺮﻋﻲ ﺩﻭ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻁ) ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺻﻔﺤﻪ‏ﻫﺎ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻃﺮﻑ ﺩﻭ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺎﻻ ﻭ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺩﻭ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺳﻄﺮ ﺑﺎ ﭘﺎﻭﺭﻗﻲ ﻳﻚ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻉ) ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ‏ﻫﺎﻱ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﮔﻴﻮﻣﻪ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﻟﻮﺗﻮﺱ ﻧﺎﺯﻙ، ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻲ‏ﮔﺮﺩﺩ.
ﻑ) ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻭ ﺑﺎﻻﻱ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻲ‏ﮔﺮﺩﺩ.
ﻕ) ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮ ﻳﻚ ﻃﺮﻑ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻲ‏ﺷﻮﺩ.
ﻙ) ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﺯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻥ ﻗﻠﻢ‏ﻫﺎﻱ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻭ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺷﻮﺩ.
ﻝ) ﻗﻠﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺎﻳﭗ ﭘﺎﻭﺭﻗﻲ، Times Mediumﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻫﺸﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﻠﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺩﺭ ﻣﺘﻦ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺩﻩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲ‏ﺷﻮﺩ.
ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻣﺘﻦ
ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻣﺘﻦ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﻭﻳﺮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺒﻖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻧﺸﺮ ﻭ ﺿﻮﺍﺑﻂ ﻋﻠﻤﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﻫﺪ. ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ، ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﺮﺍﻱ ﺁﺷﻨﺎﻳﻲ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ، ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﻲ ﺍﺟﻤﺎﻟﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻲ‏ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ:
ﻫﺮ ﺍﺛﺮ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺩﻭ ﻧﻮﻉ ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻣﻲ‏ﺷﻮﺩ: ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻓﻨﻲ ﻭ ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻲ.
ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻓﻨﯽ
ﺩﺭ ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻓﻨﻲ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺿﺒﻂ ﻻﺗﻴﻨﻲ ﻧﺎﻡ‏ﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﻌﺎﺩﻝ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﻓﻨﻲ، ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﻞ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ، ﺍﺷﻜﺎﻝ ﻭ ﺟﺪﻭﻝ‏ﻫﺎ، ﻣﺮﺍﻋﺎﺕ ﺷﻴﻮﻩ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻛﺘﺎﺏ‏ﺷﻨﺎﺳﻲ، ﺗﻬﻴﻪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ، ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ، ﻭﺍﮊﻩ‏ﻧﺎﻣﻪ، ﻓﻬﺎﺭﺱ ﺩﻳﮕﺮ، ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ ﺻﻔﺤﻪ ﺣﻘﻮﻕ، ﺍﻋﺮﺍﺏ ﮔﺬﺍﺭﻱ‏ﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ، ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻘﻴﺎﺱ‏ﻫﺎ ﻭ ﺳﻨﻮﺍﺕ، ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ، ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺍﺟﻤﺎﻟﻲ ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲ‏ﺷﻮﺩ.

ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻲ
ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﻛﺎﺳﺘﻲ ﻭ ﻧﺎﺩﺭﺳﺘﻲ ﻧﺤﻮﻱ ﻭ ﺯﺑﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﺍﺻﻼﺡ ﻣﻲ‏ﺷﻮﺩ. ﺍﮔﺮ ﺍﺛﺮ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ، ﻣﺘﻦ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻪ ﺑﺪﺧﻮﺍﻧﻲ‏ﻫﺎﻱ ﻣﺼﺤﺢ ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ - ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻣﺼﺤﺢ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ- ﺍﺯ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﻭﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻘﺎﺕ ﻭﻱ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ‏ﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺛﺎﺭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪﻩ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﻭﻛﻤﺎﻝ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺎ ﻣﺘﻦ ﺍﺻﻠﻲ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ (ﺩﻫﻨﻮﻱ، 1377، ﺹ 100).
ﭘﻴﻮﺳﺖ‏ﻫﺎ
ﺍﮔﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻋﻠﻤﻲ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﻧﻴﺴﺖ، ﻣﺆﻟﻒ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﻮﺳﺖ‏ﻫﺎ، ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻲ‏ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺑﻪ‏ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺁﻧﭽﻪ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺭﻙ، ﺍﺭﺯﺷﻴﺎﺑﻲ ﻭ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻳﺎﺭﻱ ﻣﻲ‏ﻛﻨﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺴﺨﻪ ﻛﺎﻣﻠﻲ ﺍﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥ‏ﻫﺎ ﻳﺎ ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺎﻣﻪ‏ﻫﺎﻱ ﭼﺎﭖ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﺷﺎﺧﺺ‏ﻫﺎﻱ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﺁﻧﻬﺎﻭ…، ﻣﻲ‏ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﻮﺩ.

ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﻲ ﺗﺮ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ؟
ﻣﺎﺭﺗﻴﻦ ﮔﺮﮔﻮﺭﻱ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺩﻫﻪ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪ «ﻧﻴﭽﺮ» ﻧﻮﺷﺖ: «ﺩﻭ ﻧﻮﻉ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭ‌ ﻋﻠﻤﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﺐ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ‌ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺩﻭﻡ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﻋﻔﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺍﺳﺖ.»
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ‌ﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﻄﻊ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺣﺠﻢ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻋﻠﻤﻲ‌ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ ﻓﻘﻂ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻼﻗﻪ‌ﻣﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ‌ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮔﺬﺭﺍﻱ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻲ‌ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ، ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‌ﻫﺎ ﻭ ﻣﺠﻼﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﻋﺎﻡ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﺤﻮﻩ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ‌ﻫﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ، ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺤﻮﻩ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﮔﻼ‌ﻳﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﮊﻭﺭﻧﺎﻟﻴﺴﺖ‌ﻫﺎ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﺮﻓﻪ‌ﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﺤﻮﻩ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮﺏ ﻭ ﻋﻠﻤﻲ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ‌ﺩﻫﻨﺪ: ﺍﺟﺰﺍﻱ ﺳﺒﻚ‌ﻫﺎﻱ ﻧﮕﺎﺭﺷﻲ (ﺍﺳﺘﺎﻧﻚ، ﻭﺍﻳﺖ 1959) ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺧﻮﺏ ﻧﻮﺷﺘﻦ (ﺯﻳﻨﺴﺮ 1976) ﺣﺎﻝ ﺁﻥ‌ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ‌ﻫﺎ ﻭ ﻛﺘﺎﺏ‌ﻫﺎﻱ ﻣﺸﺎﺑﻪ‌ﺷﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‌ﺍﻧﺪ. ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ‌ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ‌ﻫﺎ ﻧﺤﻮﻩ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺻﺮﻳﺢ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺩﻗﻴﻖ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻤﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺤﻮﻩ ﺻﺤﻴﺢ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺷﻴﻮﺍ ﻭ ﺣﺎﻭﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻔﻴﺪ، ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎ ﺍﺭﺯﺷﻨﺪ. ﻣﻬﻢ‌ﺗﺮ ﺍﻳﻦ‌ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻛﺘﺎﺏ‌ﻫﺎ ﺣﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ ﻧﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﻭ ﭘﺰﺷﻜﻲ، ﺣﺎﻭﻱ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻭ ﻣﺒﻬﻤﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺁﻥ‌ﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻨﺪ.
ﻣﺴﻠﻤﺎً ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖ‌ﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻜﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﻣﺠﻼﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪﻣﻪ، ﻣﻮﺍﺩ ﻭ ﺭﻭﺵ‌ﻫﺎ، ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻭ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺗﺌﻮﺭﻱ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﻮﺩ. ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻭ ﺑﺤﺚ ﺑﺪﻭﻥ ﺧﻄﺎ (bias)، ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖ‌ﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﺤﻮﻩ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲ‌ﻛﻨﺪ: ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺩﺭ ﺟﻤﻼﺕ ﺑﺎ ﻓﻌﻞ ﻣﺠﻬﻮﻝ (passive) ﺑﻪ ﺁﻥ ﺷﻜﻞ ﻏﻴﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻲ‌ﺩﻫﺪ ﻭ ﻟﺰﻭﻡ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺷﻮﺩ. ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ، ﺍﻳﻦ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻱ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ‌ﭘﺬﻳﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ‌ﺍﻱ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻭﻱ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻔﻴﺪ ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
10 ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻋﻠﻤﻲ ﻭ ﺟﺬﺍﺏ
1- ﻳﻚ ﺗﻔﻜﺮ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺩﺭ ﻣﻌﻤﺎﺭﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻲ‌ﮔﻮﻳﺪ ﺷﻜﻞ ﺍﺷﻴﺎ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﺷﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻣﻲ‌‌ﻛﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺩﺭ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰﻱ ﻣﻬﻢ‌ﺗﺮ ﺍﺯ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻘﺎﻻﺗﺸﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ. ﺍﻣﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﭘﻴﺎﻡ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻭ ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﻱ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ، ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺄﻣﻞ ﺷﻮﺩ. ﺣﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪﻩ ﺷﻮﺩ. ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯﻱ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺧﺎﻡ ﻣﻲ‌ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻫﺪﻓﺸﺎﻥ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻭ ﺑﺤﺚ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺍﺳﺖ (Horton,1995).
ﻳﻚ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﻭﺍﺿﺢ ﺗﺼﻮﺭ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺣﺲ ﻧﻜﻨﺪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ‌ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺻﻼً ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻔﻜﺮﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻤﺎﻡ ﺗﺮﺩﻳﺪ‌ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺑﺤﺚ ﻭ ﮔﻔﺘﮕﻮﻱ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﻱ ﻣﺴﺠﻞ ﻭ ﺑﺪﻳﻬﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ. ﮔﺎﻫﻲ ﺍﻭﻗﺎﺕ، ﻧﺘﺎﻳﺠﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺻﻠﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺣﺬﻑ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺬﻑ ﺷﺪﻩ ﻣﻔﻴﺪ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻳﻚ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﭘﺮﺳﺶ ﺍﺻﻠﻲ ﺭﺍ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﻲ‌ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺯ ﺩﻻﻳﻞ ﺷﺎﻳﻊ ﺑﻲ‌ﻣﻴﻠﻲ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ .(Lambert et al 2003) ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ، ﺟﺪﻳﺪ، ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﻪ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ (Perneger & Hudelson, 2004).
ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻼﺕ ﻓﻮﻕ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻭ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻋﻼﻗﻪ‌ﺍﻱ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ، ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ‌ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻼﺕ ﻋﻤﻮﻣﻲ، ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﭘﺲ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ. ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻋﻤﻖ ﻭ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﻻﺯﻡ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻨﻨﺪ.
2- ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺷﻴﻮﺍﻳﻲ ﻭ ﻓﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺩﺭ ﺣﻴﻦ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﺍﺯ ﺍﺳﻠﻮﺏ ﻣﻘﺎﻟﻪ‌ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺍﺳﺖ. David Reese ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻲ‌ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﺰﺷﻜﻲ، ﻋﻠﻤﻲ ﻳﺎ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺩﻳﮕﺮ، ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻟﻐﺎﺕ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻄﻠﺐ ﻧﻮﺷﺘﻪ‌ﺷﺪﻩ ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﺳﺎﺯﺩ. ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ، ﻋﻠﻲ‌ﺭﻏﻢ ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ، ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪﺍﺕ ﻭ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﺭﺍﻳﻪ‌ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻓﻦ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺿﺮﻭﺭﺗﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺻﻔﺎﺕ ﻭ ﻗﻴﺪﻫﺎﻱ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ‌ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻭ ﺑﺤﺚ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻭ ﺭﻭﺍﻥ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﺑﻪ ﻟﻐﺎﺕ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺟﻬﺖ ﺩﺭﻙ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻧﻤﻲ‌ﻛﻨﺪ.
ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻏﻴﺮ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺣﺬﻑ ﺷﻮﺩ. ﻳﻚ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﭘﺮﺗﻮﺍﻥ، ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻭ ﻓﺸﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ‌ﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺩﺍﺭﺩ. ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎﺕ ﻃﻮﻻﻧﻲ‌ ﻭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺍﺿﺎﻓﻲ ﺩﺭ ﭘﺮﺍﻧﺘﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻋﻼﻗﻪ‌ﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎﺯ ﻣﻲ‌ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﻄﻤﺌﻦ‌ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ‌ﻫﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺻﺮﻳﺢ، ﻗﻄﻌﻲ ﻭ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ.

ﭼﻬﺎﺭﭼﻮﺏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ
ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺮﺍﺕ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭘﺒﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﻱ ﻋﻠﻤﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﺍﺻﻠﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ، ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺤﻘﻘﻲ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻮﻓﻖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺠﻼﺕ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ. ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻳﻚ ﺭﻛﻦ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﺎﭖ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ، ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺳﻌﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻱ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ. ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﻫﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﺟﺰﺍﻱ ﺍﺻﻠﻲ ﺯﻳﺮ ﺍﺳﺖ:
• ﻋﻨﻮﺍﻥ
• ﻧﺎﻡ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻳﺎ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ
• ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺗﻤﺎﺱ
• ﭼﻜﻴﺪﻩ
• ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻛﻠﻴﺪﻱ
• ﻣﻘﺪﻣﻪ
• ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻧﻈﺮﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ
• ﺭﻭﺵ ﺗﺤﻘﻴﻖ
• ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ
• ﺑﺤﺚ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮﻱ
• ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ

ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ
1) ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺨﺶ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺷﺘﺮﺍﻛﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺻﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﺟﺬﺍﺏ ﺟﻤﻠﻪ‌ﺑﻨﺪﻱ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ. ﻧﻜﺎﺕ ﺯﻳﺮ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ: 2) ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺘﻲ ﺍﻻﻣﻜﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﺭﺳﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﻧﺎﺁ ﺷﻨﺎ ﻳﺎ ﺍﺧﺘﺼﺎﺭﻱ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻱ ﺷﻮﺩ. 3) ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺘﻲ ﺍﻻﻣﻜﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻤﻠﻪ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﻜﺎﺕ ﺍﺻﻠﻲ ﻭ ﻋﻤﺪﻩ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. 4) ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻌﻤﻮﻝ (ﻧﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ) ﻭ ﺩﺭ ﻧﺎﻡ‌ﮔﺬﺍﺭﻱ ﺍﻛﺜﺮ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺎﺕ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ: ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻣﻴﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ، ﺩﺭ ﭼﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻱ، ﺩﺭ ﻛﺠﺎ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻪ ﺯﻣﺎﻧﻲ. ﻣﺜﻼ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ: ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺳﻄﺢ ﺳﻮﺍﺩ ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﻭ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺳﺎﻝ 1386 5) ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ «ﻓﺎﻗﺪ ﭘﻴﺶ ﺩﺍﻭﺭﻱ» ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ، ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲ ﺭﺳﺪ: ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻋﻠﻞ ﺑﻲ ﻋﻼﻗﮕﻲ ﺭﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻦ ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ ﺍﻳﻤﻨﻲ! 6) ﺍﮔﺮ ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﺩﺭ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻭﻳﮋﮔﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﺩﺭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﻴﺪ. ﻣﺜﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﮕﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺩﻭﺳﻮﻳﻪ ﻛﻮﺭ ﻳﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺼﺎﺩﻓﻲ ﺷﺪﻩ 7) ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪﻩ ﺫﻛﺮ ﻧﻤﻮﺩ.
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﺁﺩﺭﺱ ﻫﺎ
ﺍﺳﺎﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻄﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺫﻛﺮ ﺷﻮﺩ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺻﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺁﺩﺭﺱ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ ﺍﯾﻤﯿﻞ ﻭﻱ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ.
ﭼﻜﻴﺪﻩ ﺗﺤﻘﻴﻖ
ﭼﻜﻴﺪﻩ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺨﺸﻬﺎﻱ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻜﻴﺪﻩ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻘﺪﻣﻪ، ﺍﻫﺪﺍﻑ، ﺭﻭﺷﻬﺎ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻘﻖ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺧﻼﺻﻪ ﺫﻛﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﻣﺘﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﮔﺎﻫﻲ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﭼﻜﻴﺪﻩ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺠﻼﺕ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﭼﻜﻴﺪﻩ 150 ﺗﺎ 250 ﻛﻠﻤﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﺳﺖ.
ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻛﻠﻴﺪﻱ
ﭼﻨﺪ ﻭﺍﮊﻩ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺫﻛﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﻭﺍﮊﻩ ﻫﺎﻱ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺘﻬﺎﻱ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻴﺰ ﮔﺸﺖ. ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﻫﺎ ﺣﺪﻭﺩ 6-5 ﻛﻠﻤﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.
ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﺿﻤﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻭ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻥ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ، ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻣﻴﻜﻨﺪ. ﻣﺘﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻭﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﻻﻣﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺧﻼﺻﻪ ﻭ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮﺩﺭ 2 ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺎﻳﭗ ﺷﻮﺩ.

​تاریخچه ی چکیده نویسی

چکیده نویسی تاریخی دیرینه دارد .در بین النهرین استادی به خط میخی متعلق به هزاره دوم قبل از میلاد کشف شده که مطالبی شبیه چکیده همراه آنها بوده است (ویتی 1973).برای دستیابی به مدارک متعدد موجود در کتابخانه ی بزرگ اسکندر ،افرادی همیشه به کار چکیده نویسی مشغول بودند .سلاطین و دولتمردان نیز از دیر باز از چکیده هایی که منشیان آنها از گزارش های مفصل ارسالی تهیه می کردند ،بهره می بردند (مهدوی 1367).

اولین نشریه ادواری چکیده در سال 1665میلادی در پاریس با عنوان Le journal des Scavansبه چاپ رسید .مجلات چکیده در اوایل قرن هجدهم در آلمان و در اواسط همین قرن در انگلستان نیز به تدریج ظاهرگشتند .در قرن بیستم ،با افزایش سریع تعداد مقالات و تخصصی شدن مطالب و نیزالکترونیکی شدن ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات ،چکیده نویسی بسیار گسترده شد .
چکیده نویسی در ایران به شیوه ی نسبتاً نظام یافته ی آن ،برای نخستین بار در مرکز اسناد و مدارک علمی ،مؤسسه تحقیقات و برنامه ریزی آموزشی انجام شد .نخستین مجله ی چکیده در ایران ،در زمستان 1348در زمینه علوم و علوم اجتماعی توسط همین مرکز منتشر شد .چاپ این نشریه تا سال 1350به طور پیوسته و بعد از آن تا سال 1358به صورت پراکنده ادامه یافت و سپس متوقف شد .
گر چه در سالهای اخیر نشریه ای ادواری که مختص انتشار چکیده باشد وجود نداشته ،اما همراهی هر مقاله با چکیده آن در مجلات امری عادی گشته است و عموم مجلات تخصصی علاوه بر ارائه چکیده ی هر مقاله درابتدای آن ،ترجمه ی چکیده ها را به زبان انگلیسی یا زبانی دیگر -بر اساس زبان مخاطب دوم -به خواننده ارائه می دهند :نکته قابل توجه این است که اغلب مجلات ،یکی ازشروط پذیرش مقاله را ارائه چکیده و ترجمه ی آن می دانند .بر این اساس ،آشنایی با مهارت چکیده نویسی برای محقق ،نویسنده امروز امری اجتناب ناپذیر است .